Heimslj�s
veft�marit um �r�unarm�l
6. �rg. 217. tbl.
11. desember 2013

Utanr�kisr��herra afst�r�i st�rfelldum ni�urskur�i til �r�unarm�la:

Framl�g �slands ver�a � n�sta �ri um 0.22%

 

R�kisstj�rnin tilkynnti � g�rkv�ldi a� falli� hef�i veri� a� hluta fr� st�rfelldum ni�urskur�i � framl�gum til al�j��legrar �r�unarsamvinnu. Engu a� s��ur er ni�urskur�inn um 460 millj�nir kr�na, eins og fram kom � Morgunbla�inu � morgun og haft eftir fj�rm�lar��herra. Af �eirri upph�� tekur �r�unarsamvinnustofnun 40% eins og Engilbert Gu�mundsson framkv�mdastj�ri �SS� sag�i � samtali vi� R�s 2 � morgun. Lj�st er engu a� s��ur a� Gunnari Braga Sveinssyni utanr�kisr��herra hefur tekist a� verja stofnunina og jafnframt a� draga �r fyrirhugu�um ni�urskur�i sem �tti a� vera 700 millj�nir. Fram kom � vi�talinu � morgun vi� Enginbert Gu�mundsson a� ni�urskur�urinn muni a� mestu leyti til a� bitna � verkefnum � jar�hitaleit � Afr�ku.

  

Engilbert sag�i a� �SS� myndi sker�a �au verkefni �ar sem ekki eru bein mannsl�f undir. "�a� sem liggur beinast vi� og myndi vera ska�minnst, s�nist m�r er a� vi� dr�gum �r framl�gum � jar�hitaverkefni� sem er n�jasta verkefni� okkar, og er svona �a� verkefni �ar sem ekki eru bein mannsl�f undir. Vi� erum t�luvert � verkefnum sem vi� teljum eins og vi� segjum, kr�nu fyrir kr�nu, vi� bj�rgum fleiri mannsl�fum heldur en nokkur �nnur notkun � �slensku skattf�. Vi� viljum vernda �au verkefni eins miki� og vi� getum, en �a� er au�vita� synd a� �urfa a� ganga � �etta jar�hitaverkefni og skera �a� �v� �arna erum vi� a� koma �slenskri s�r�ekkingu � framf�ri. En mannsl�f versus �slensku s�r�ekkinguna, �� ver� �g v�ntanlega a� velja mannsl�fin," sag�i hann � vi�talinu. 

 

Kaldh��nin � h�marki, d�mi um vi�br�g�in � samf�laginu um till�gur a� ni�urskur�i til �r�unarm�la.

 

H�v�r m�tm�li

Allt fr� �v� � sunnudag �egar Bjarni Benediktsson fj�rm�lar��herra sag�i fr� �v� � ��ttinum Sunnudagsmorgni � Sj�nvarpinu a� till�gur v�ru um nokkur hundru� millj�na ni�urskur� til �r�unarm�la var �eim hugmyndum m�tm�lt � r��u og riti � fj�lmi�lum og � samskiptavefum. �msir bentu � a� hugmyndirnar v�ru � auglj�sri �vers�gn vi� sam�ykkta �ings�lyktartill�gu fr� �v� fyrr � �rinu um markvissa h�kkun framlaga �slands � n�stu �rum a� vi�mi�unarmarki Sameinu�u �j��anna um 0.7% af �j��artekjum til �r�unarsamvinnu. Mi�a� vi� bo�a�an ni�urskur� til m�laflokksins nema framl�g �slands � n�sta �ri 0.22% af �j��artekjum.

 

�l�kt �v� sem ��ur hefur gerst �egar framl�g �slands hafa veri� skorin ni�ur g�tti verulegrar ��n�gju � samf�laginu, �tarleg umfj�llun var � flestum fj�lmi�lum og fj�lmargir skrifu�u pistla e�a l�tu til s�n heyra � samskiptami�lum. Heimslj�s v�sar me� kr�kjum � nokkrar af fr�ttum og greinum sem birst hafa s��ustu d�grin.

 

�r�unara�sto� fer � heilbrig�iskerfi�/ RUV 

Horft � naflann, forystugrein � Fr�ttabla�inu eftir �laf Stephensen 

Skortur � s�mdartilfinningu?, eftir J�n Kalman Stef�nsson/ Fr�ttabla�i� 

�slendingar vilja hj�lpa s�raf�t�kum, eftir Ragnar Schram/ Fr�ttabla�i� 

�g neita a� tr�a �v� a� vi� eigum �etta skili�, eftir Illuga J�kulsson/ Eyjan

M�lbl�m b�ta ekki st��una, og hvers eiga okkar minnstu br��ur a� gjalda?/ G.P�tur 

Forgangsr��un r�kisstj�rnarinnar dapurleg/ Mbl.is 

Fyrir kosningar: Frams�kn sty�ur �� stefnu a� h�kka gj�ldin �fram �ar til vi� n�um 0,7% markinu/ Eyjan 

N�r �essi Malav�ski 20 kwacha se�ill fleiri l�kum en Frams�knarflokkurinn? 

H�fum vi� efni � �r�unarsamvinnu?/ Helga ��r�lfsd�ttir og Birna ��rarinsd�ttir � R�s 2/ RUV 

�e�lilegt a� fylgja stefnu fyrri stj�rnar/ RUV 

B�rn � Malav� hefja landss�fnun til styrktar �slendingum/ Baggal�tur

Gunnar Bragi vonsvikinn me� �kv�r�un meirihlutans/ Eyjan

Er ��rf � s�rstakri �r�unarsamvinnustofnun?/ Kjartan.is 

�eining me� ni�urskur� � barnab�tum og �r�unarf�/ DV

H�fum aldrei n�� markmi�unum/ Fr�ttabla�i�-V�sir 

Skammarlegt, eftir �rna M�la J�nasson/ Eyjan 

Svona gera menn ekki/ Or�i� � g�tunni - Eyjan 

�heppilegt a� h�tta vi� �r�unarverkefni/ RUV 

 

Framkv�mdir hefjast strax eftir �ram�t::
Br�n nau�syn fyrir n�ja f��ingardeild � Mangochi 
Smelli� � myndina til a� sj� kvikmyndabroti� � F�sb�kars��u Stef�ns J�ns.

� fundi starfsmanna �r�unarsamvinnustofnunar �slands og heilbrig�isyfirvalda � Mangochi � Malav� � g�r kom fram a� senn ver�ur h�gt a� hefjast handa vi� byggingu n�rrar f��ingardeildar � �essum 70 ��sund manna b� sem �j�nar einni millj�n manna � �llu h�ra�inu.

 

"Heims�kn � g�mlu deildina s�nir a� h�n er l�ngu sprungin", segir Stef�n J�n Hafstein svi�sstj�ri � a�alskrifstofu �SS� en hann er staddur � Malav� �essa dagana. "Bi�deild fyrir konur sem v�nta s�n er illa b�in og ��r liggja � v�� og dreif me� pinkla s�na, sumar langt a� komnar og �urfa a� b��a vikum saman. � annarri deild liggja konur sem voru a� koma �r keisaraskur�i, engin einangrun h�r, margar saman � g�lfinu � einni k�s og s�kingah�tti mikil."

 

Stef�n J�n segir a� � f��ingardeildinni s� �r�ng � �ingi enda upp undir 50 f��ingar � dag sem �arf a� sinna, oft hj� konum sem koma langt a� vegna erfi�leika � me�g�ngu og til a� s�kja s�rhaf�a �j�nustu. Starfsf�lki� ber sig vel a� s�gn Stef�ns og er fagmannlegt � sv�rum. "Vi� viljum a� konurnar komi � f��ingardeildir og f��i b�rn undir eftirliti fagf�lks en ekki �ti � sveitum. �a� er stefna okkar og stj�rnvalda. En �a� ���ir a� gamlar byggingar eins og h�r eru l�ngu sprungnar og anna ekki eftirspurn."

 

�ess er v�nst a� strax � upphafi n�sta �rs hefjist framkv�mdir sem �r�unarsamvinnustofnun �slands sty�ur. "S� bygging er hluti af miklu st�rra verkefni sem n� er komi� af sta� og �j�nar �llu h�ra�inu. N� ranns�kn � m��radau�a � Mangochi sem �SS� studdi s�nir miklu verra �stand en opinberar t�lur gefa til kynna og margh�tta�an vanda. Yfirhj�krunarfr��ingur segir a� n� deild me� b�ttum b�na�i muni f�kka miki� s�kingum. Og �a� ���ir bara eitt: M��urnar lifa, b�rnin lifa," segir Stef�n J�n.

 

 Fimm ��sund manns farast �rlega � Viktor�uvatni:

Fars�maskilabo� me� ve�ursp� og vi�v�runum 

Fr� Kiyindi � Buikwe-h�ra�i � �ganda. Lj�sm. gunnisal
 
Tali� er a� fimm ��sund manns farist �rlega � Viktor�uvatni, st�rsta st��uvatni Afr�ku. ��tt �mislegt hafi veri� gert til a� b�ta �ryggi �eirra sem fer�ast um vatni� eru flestir b�tanna vanb�nir. L�singar � �v� �egar fiskib�tar og ferjur farast me� manni og m�s � �essu risast�ra st��uvatni minna � sj�slysin vi� �slandsstrendur �egar tugir sj�manna f�rust � aftakave�rum, langt fram eftir s��ustu �ld. �ryggism�l sj�manna hafa veri� tekin f�stum t�kum h�r � landi en sama ver�ur ekki sagt um �ryggism�l fiskimanna � Viktor�uvatni.
 

"Vatni� � enga vini. �a� getur breyst � �freskju og gleypt �ig jafnvel ��tt �� hafir unni� alla �vina � vatninu," segir Francis Kalanda � samtali vi� Reuters-fr�ttaveituna. Hann gerir �t � litlum b�ti fr� Kiyindi, einu af fiskimanna�orpunum � Buikwe h�ra�i, n�jasta samstarfsh�ra�i okkar �slendinga. Hann horfir �t � bl�tt en �fi� vatni� a� morgni dags, n�b�inn a� fylla litla v�lb�tinn sinn af varningi og fer�af�lki og fer�inni er heiti� �t� Lambu eyju � �rj�t�u k�l�metra fjarl�g�. Kalanda veit a� ve�rabrig�i geta or�i� sn�gg � vatninu og hann �ekkir til slysa �ar sem f�lagar hans hafa horfi� � hv�sandi �ldurnar. Hann minnist �ess � s��asta �ri �egar b�tur � lei� �t � Buvuma eyju hreppti �ve�ur og s�kk me� manni og m�s.

 

Ve�ri� � Viktor�uvatni hefur l�ngum ��tt ��treiknanlegt. � seinni t�� eru ve�rabrig�in � vatninu t��ari og ofsafengnari a� margra mati og v�sindamenn telja a� �� �r�un megi rekja til loftslagsbreytinga. Me�al annars af �eirri �st��u hefur Ve�urstofa �ganda � samstarfi vi� fyrirt�ki, frj�ls f�lagasamt�k og sveitarf�l�g unni� a� �r�un � kerfi sem sendir ve�ursp�r daglega beint � fars�ma � �v� skyni a� a�vara �� sem fara um vatni� � yfirvofandi v�. �slenskt fyrirt�ki, Belgingur, reiknisstofa � ve�urfr��i, t�k me�al annars ��tt � verkefninu.

 

Kerfi� (Mobile Weather Alert) samn�tir fars�mat�kni og ve�ursp�kerfi og veitir sta�bundnar uppl�singar um ve�urlag til fiskimannasamf�laga � Kalangala-h�ra�i sem n�r yfir Ssese eyjarnar � nor�vesturhluta Viktor�uvatns, h�ra�s �ar sem �slendingar hafa stutt vi� h�ra�s�r�un um �rabil. Samkv�mt fr�tt Reuters hafa n�tj�n fulltr�ar fiskimannasamf�laganna fengi� �j�lfun � �v� a� skilja ve�ursp�rnar og hvernig eigi a� breg�ast vi� vonskusp�m. �eir hafa fars�ma og deila uppl�singum til annarra fiskimanna og vatnsfarenda (sbr. sj�farenda) me� sm�skilabo�um. R�mlega eitt ��sund manns hafa �ska� eftir �v� a� f� sl�kar uppl�singar um ve�ursp�r og vi�varanir.

 

Skammt er s��an �essi �ryggis�j�nusta h�fst en n�leg k�nnun me�al 200 fiskimanna leiddi � lj�s a� 96% �eirra t�ldu a� �ryggi hef�i aukist. �tlunin er a� �essi �keypis �j�nusta ver�i innan t��ar � bo�i fyrir �ll h�ru� �ganda sem eiga land a� Viktor�uvatni.

 

�ganda, Tansan�a og Ken�a eiga land a� Viktor�uvatni og tali� er a� r�mlega 3.5 millj�nir manna � l�ndunum �remur byggi afkomu s�na, beint og �beint, � vatninu. � �eim h�pi eru fiskimenn fj�lmennnastir en �orri �eirra vei�ir � opnum litlum b�tum �ar sem bj�rgunarb�na�ur er ekki upp � marga fiska og f�stir �eirra eru syndir. S�mu s�gu er a� segja af st�rum og sm�um ferjum sem oft eru yfirfullar af far�egum og varningi og lenda � miklum h�ska �egar ve�ur breytist skyndilega me� stormi og �fnum �ldum.

 

�ve�ur er helsta �st��a slysa � Viktor�uvatni og allra �eirra dau�sfalla sem ver�a �egar b�tar farast. Me� �v� a� veita vatnsfarendum raunt�ma uppl�singar um ve�ursp�r geta �eir gripi� til vi�eigandi �ryggisr��stafana, eins og Reuters hefur eftir Micahel Nkalubo hj� �g�ndsku ve�urstofunni. Hann segir engar v�sindalegar sannanir liggja fyrir um tengslin milli t��ari ve�rabrig�a og loftslagsbreytinga en v�sindamenn � austurhluta Afr�ku vinni a� sl�kri ranns�kn.

 

N�nar

Lethal weather on 'world's most dangerous lake'/ CNN 

Heimas��a: Lake Rescue - East Africa 

LVFO (Lake Victoria Fisheries Organisation) 

Mobile weather service improves safety of fishermen in Uganda/ WMO 

Life Lines at Lake Victoria/ Ericsson 

 

�sland og �r�unarsamvinna - �egin og veitt framl�g:
Vi� erum � pl�s!

 

Stef�n Ingi Stef�nsson framkv�mdastj�ri Barnahj�lpar Sameinu�u �j��anna (UNICEF) birti � F�sb�kars��u sinni � g�r s�lurit yfir �egin og veitt framl�g til og fr� �slandi � �r�unarsamvinnu fr� stofnun l��veldisins 1944 fram til 2012. Hann kemst a� �eirri ni�urst��u a� �slendingar hafi veri� meiri vi�takendur en veitendur � �essu t�mabili - en einmitt n�na eru hlutf�llin a� ver�a n�nast j�fn. Stef�n Ingi skrifar:

 

 

"� m�num huga sn�st ��tttaka � �r�unarsamvinnu um hvernig ver�ld vi� viljum b�a � og � �a� b��i vi� um framl�g einstaklinga og hins opinbera. Viljum vi� leggja okkar af m�rkum til a� tryggja mannlega reisn og sj�lfb�rni? Tr�um vi� a� allir eigi a� nj�ta grundvallarmannr�ttinda og t�kif�ra til a� lifa, vaxa og dafna? Umr��an ver�ur hins vegar oft um hvort vi� sem gefendur f�um eitthva� �t �r �essu - en �a� hugarfar er einmitt lykillinn a� sl�mri �r�unarsamvinnu. 

 

Vegna umr��unnar s��ustu daga l�t �g ver�a af �v� a� fara upp � �j��arb�khl��u og gaf m�r t�ma til a� setjast yfir gamla papp�ra til a� sko�a �� �r�unarsamvinnu sem �sland hefur teki� ��tt � fr� stofnun l��veldisins - b��i sem gefandi og �iggjandi (hefur veri� � planinu lengi). Ger�i �etta eftir a� hafa hringt � Hagstofuna, utanr�kisr��uneyti� og �SS� en enginn vir�ist hafa yfirlit um hva� vi� h�fum �egi�, bara �a� sem vi� h�fum gefi�. Sem er mj�g �huga vert. 

 

�g komst a� st�rmerkilegri ni�urst��u! Ef vi� n�vir�um �� a�sto� sem vi� h�fum gefi� og �egi� � ver�lagi �rsins 2012 �� h�fum vi� fengi� einum milljar�i meira en vi� h�fum l�ti� af hendi. VI� ERUM � PL�S! 

 

Reyndar eru framl�g l��andi �rs ekki inni � �essu �ar sem �au liggja ekki fyrir en l��andi �r er sem sagt �a� fyrsta � l��veldiss�gunni �ar sem vi� getum raunverulega flokkast sem gjafaland. Fram til �essa h�fum vi� veri� meiri �iggjendur en gefendur. M�r finnst �etta �tr�lega merkileg sta�reynd - eitthva� svo p�et�sk � lj�si samf�lagsumr��unnar. 

 

Tek �a� sk�rt fram a� �etta er m�n samantekt og �treikningar og �eir eru ekki fullkomnir. En �g er nokku� n�rri lagi. �g var ekki me� g��ar t�lur um framl�g okkar fr� 1992 til 1995 en �g t�k l�ka bara st�ru styrkina til okkar, eins og Marshall, Al�j��abankann, UNDP og fleira sl�kt. �g er viss um a� �a� leynast mun fleiri framl�g til okkar sem g�tu breytt �essari mynd. �a� er mikilv�gt fyrir okkur sem samf�lag a� muna eftir �essu og hafa � huga. 

 

Vi� h�fum noti� mikillar a�sto�ar og velvildar � gegnum �rin og �ttum a� vera �akkl�t fyrir �a�. �a� er heill hellingur af verkefnum sem voru unnin fyrir �r�unarpeninga svo sem Sogn, Sigalda, Lax�rvirkun, hafnir � Su�urlandi, vegir �t um allt, hitaveita � Reykjav�k, �bur�averksmi�jan, fiskimj�lsverksmi�jur, sementsverksmi�jan sem og fj�rm�gnun togara og frystih�sa. � �essu herrans �ri, 2013, h�fum vi� sem sagt loks gefi� meira en vi� h�fum �egi�! �a� er fallegt!"


 Kolsvart �tlit hj� t�u Afr�ku�j��um:

�st��ug r�ki Afr�ku �urfa s�rstaka a�sto�

 

�r�tt fyrir fr�ttir um miklar framfarir � Afr�ku � s��ustu �rum s�na n�jar ranns�knir a� t�u l�nd hi� minnsta ver�a n�stu �ratugina �st��ug eins og �a� er kalla� (fragile state). Sl�k flokkun er h�lfger� brennimerking fyrir vi�komandi r�ki enda hefur sl�kur merkimi�i � f�r me� s�r margv�slegar �rengingar fyrir vi�komandi �j�� � samskiptum vi� al�j��asamf�lagi�, t.d. synjun � l�nveitingum og str�ng skilyr�i af h�lfu fj�rm�lastofnana eins og Al�j��abankans. �� kallar sl�k flokkun � ford�ma um vanh�fni, f�t�kt og l�legt stj�rnarfar, svo d�mi s�u nefnd.

 

� n�legri sk�rslu fr� ISS (Institute for Security Studies) kemur fram a� t�u Afr�kur�ki ver�i mun lengur en ��ur var tali� � h�pi �st��ugra r�kja, e�a allt fram til �rins 2050. �essi r�ki eru: K�moreyjar, Mi�afr�kul��veldi� (CAR), Austur-Kong� (DCR), Vestur-Kong�, G�nea Biss�, Madagaskar, S�mal�a, S�dan, Su�ur-S�dan og T�g�.

 

Fleiri �j��ir eru � dag metnar �st��ugar samkv�mt mati stofnunarinnar, e�a alls 26, en t�lf �eirra g�tu hrist af s�r hlekki �st��ugleikans �ri� 2030 e�a fyrr - og fj�rar �ttu a� mati h�fundanna a� vera komnar upp �r �essari flokkun � �runum milli 2030 og 2050. 

 

� fyrri flokknum eru �j��irnar B�r�nd�, Kameron, Tjad, F�labeinsstr�ndin, E���p�a, G�nea, Malav�, Mal�, M�ritan�a, N�ger, �ganda og Simbabve - og fyrrnefndar fj�rar �j��ir eru Eritrea, L�ber�a, R�anda og S�erra Leone.

 

Fram kemur � sk�rslunni a� �b�afj�ldi �st��ugra r�kja � �lfunni ver�i yfir einn milljar�ur, e�a r�mlega helmingur �b�a �lfunnar. Ver�i hins vegar gripi� til vi�eigandi �rlausna m�tti draga st�rlega �r vandanum og �� �yrftu a�eins 16% �b�a Afr�ku, 372 millj�nir, a� b�a � �st��ugum r�kjum �egar komi� er fram � mi�ja �ldina.

 

Africa's fragile states need extra help, eftir Jakkie Cilliers/ ISSAfrica 

Prospects for Africa's 26 fragile countries/ ISSAfrica 

 

Mandela kvaddur  

 

Tugir ��sunda kv�ddu Nelson Mandela � J�hannesarborg � g�r en minningarath�fn um hann var haldin � ��r�ttaleikvangi � borginni a� vist�ddum fj�lda erlendra �j��h�f�inga. Frelsishetjan og fri�arsinninn Nelson Mandela f�ll fr� � s��ustu viku, 95 �ra a� aldri, eins og al�j�� veit. Margir hafa l�st honum sem einu mesta st�rmenni okkar daga.  Mandela bar�ist hatrammlega gegn a�skilna�arstefnu � Su�ur-Afr�ku og var fangelsa�ur � tuttugu og sj� �r fyrir �� bar�ttu. Hann var leystur �r haldi �ri� 1990 og t�k vi� forsetaemb�tti �ri� 1994, �ri eftir a� hann hlaut fri�arver�laun N�bels.

Gu�mundur Eir�ksson, sendiherra �slands gagnvart Su�ur Afr�ku, var fulltr�i �slenskra stj�rnvalda vi� minningarath�fnina � g�r.

 

In his own words: Nelson Mandela on development/ TheGuardian 

The Voice of Mandela/ NYTimes 

'Mandela's gone. But he will be with us, forever.' Eftir Jay Naidoo/ NAIForum 

Mandela's legacy: peace, but poverty for many blacks/ Reuters

Why is Mandela so special?/ DailyNation

Nelson Mandela fallinn fr�/ Kastlj�s RUV

L�fshlaup Nelsons Mandela/ Spegillinn

IN PICTURES: A tribute to Nelson Mandela/ Reuters 

'Mandela's death ends Africa's liberation struggle', eftir Thandika Mkandawire/ NAI Forum 

 

M�l�ing um framlag �slenskra kvenna og stj�rnvalda til fri�aruppbyggingar � str��s�takasv��um

 

Mannr�ttindaskrifstofa �slands, Jafnr�ttisstofa, Utanr�kisr��uneyti�, Rau�i krossinn � �slandi og F�lag Sameinu�u �j��anna � �slandi bj��a til m�l�ings � �j��minjasafni �slands �ar sem veitt ver�ur inns�n � st�rf a�ila sem unni� hafa a� jafnr�ttism�lum, og �ar af lei�andi fri�aruppbyggingu, � str��s�takasv��um. 

Fj�rar konur sem unni� hafa erlendis � eigin vegum fyrir al�j��astofnanir sem og � vegum Fri�arg�slu �slands munu flytja erindi um st�rf s�n. Einnig ver�a r�ddar skuldbindingar �slenskra stj�rnvalda � svi�i jafnr�ttis- og fri�arm�la � �essu samhengi.

M�l�ingi� er loka��ttur 16 daga �taks gegn kynbundnu ofbeldi �etta �ri�. 

A�gangur �keypis og �llum opinn
 

 

N�nar 

 

�r�unarsamvinnusk�rsla OECD:

Endalok f�t�ktar


� �rlegri �r�unarsamvinnusk�rslu OECD - Efnahags- og framfarastofnunar Evr�pu - sem kom �t � s��ustu viku segir a� n� �r�unarmarkmi� ver�i a� n� til s�raf�t�kra � me�altekjul�ndum eins og � Indlandi og � K�na. N� �r�unarmarkmi� �ttu a� hafa a� lei�arlj�si valdeflingu f�lks.

 

 

Sk�rslan - The Development Co-Operation Report 2013: Ending Poverty - er eitt af m�rgum ritum sem komi� hafa �t � s��ustu misserum og fjalla um �a� sem vi� tekur eftir a� t�mam�rk ��saldarmarkmi�anna eru li�in, �.e. eftir 2015. � sk�rslunni kemur fram a� heimurinn �urfi a� a�laga sig a� n�jum �skorunum � svi�i �r�unarsamvinnu og h�tta a� einbl�na � hagv�xt, sem hafi - �r�tt fyrir mikilv�gi sitt - reynst  �fulln�gjandi � bar�ttunni gegn �v� a� lyfta 1.2 millj�r�um s�raf�t�kra upp �r f�t�kt.

Fj�lmargir m�lsmetandi s�rfr��ingar � svi�i �r�unarm�la skrifa � sk�rsluna sem fjallar mestapart um tvennt: annars vegar skilgreiningar � �v� fl�kna fyrirb�ri sem f�t�kt er og hins vegar hva� �r�unarsamvinna - og samvinna �j��a heims - getur �orka� � bar�ttunni gegn f�t�kt.

 

New goals to end poverty must empower people, says OECD/ TheGuardian 

-

Can We Really End Poverty?/ Intelligencesquared 

-

To end poverty we also need to ensure equality and sustainability, eftir Erik Solheim/ TheGuardian 

-

Ending poverty is about the politics of power: guest piece for the OECD/ Duncan Green 

 

 

�rj� SOS barna�orp � Mi�-Afr�kul��veldinu

 

� vefs��u SOS barna�orpanna er fr�tt um �standi� � Mi�-Afr�kul��veldinu �ar sem segir:

 

"Algj�r upplausn hefur r�kt � Mi�-Afr�kul��veldinu fr� �v� � mars �egar uppreisnarmenn, sem kalla�ir eru Seleka, l�g�u undir sig h�fu�borgina Bangui og forsetinn fl��i. Uppreisnarmennirnir eru flestir m�slimar en meirihluti �b�a er kristinn. S��an �� hafa �t�k milli tr�arh�pa margfaldast og hersveitir m�slima og kristinna n��st � almennum borgurum. 

�tr�leg mannr�ttindabrot og aukin �tbrei�sla sj�kd�ma eru fylgifiskar hina bl��ugu �taka. N� �egar r�mlega h�lft �r er li�i� fr� �v� a� uppreisnarh�purinn steypti r�kisstj�rn landsins af st�li hafa a�st��ur innf�ddra aldrei veri� verri.

�ryggisr�� Sameinu�u �j��anna sam�ykkti � g�r a� heimila herna�ar�hlutun Frakka og nokkurra Afr�kur�kja � landinu. Frakkar hafa heiti� �v� a� hefja a�ger�ir svo flj�tt sem kostur er. 

Samkv�mt uppl�singum fr� framkv�mdarstj�ra SOS � landinu er �standi� sk�st � h�fu�borginni, Bangui, en verst � landsbygg�inni. �t�k hafa veri� � n�grenni vi� SOS Barna�orpi� � Bouar en enginn starfsma�ur SOS e�a b�rn sl�su�ust. N�gar matarbirg�ir eru til �samt �v� a� einhverjar verslanir eru enn opnar. �t�kin hafa �� haft �hrif � l��an barnanna � barna�orpinu. 

SOS hefur starfa� � landinu s��an � lok n�unda �ratugsins og er enn a� st�rfum. � dag eru �ar �rj� barna�orp."

 

N�nar 

 
�hugavert
 
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
How to improve global health and the effectiveness of development aid
How to improve global health and the effectiveness of development aid
To End Poverty We Need to Understand it Better, eftir Sabina Alkire/ HuffingtonPost


 Aukinn sveigjanleiki �r�unarr�kja

 

 

N�unda r��herrafundi Al�j��avi�skipta-stofnunarinnar (WTO) lauk um s��ustu helgi me� samkomulagi sem mi�ar a� �v� a� li�ka fyrir al�j��legum vi�skiptum og treysta f��u�ryggi �r�unarr�kja. Mikilv�gasti ��ttur samkomulagsins er ger� n�s samningsins um vi�skiptaliprun en samningnum er �tla� a� au�velda tollafgrei�slu � vi�skiptum me� v�rur � milli a�ildarr�kja stofnunarinnar. Standa vonir til �ess a� auki� gegns�i og sk�rari al�j��legar reglur um starfsemi tollayfirvalda geti or�i� til �ess a� hra�a tollafgrei�slu og draga talsvert �r kostna�i vi� millir�kjavi�skipti. M�lir samningurinn m.a. fyrir um mikilv�gi �ess a� hra�a s�rstaklega tollafgrei�slu � matv�rum sem h�tt er � skemmdum en undir �a� �kv��i felldur t.d. tollafgrei�sla � sj�varafur�um.

 

� samkomulaginu felst einnig a� �r�unarr�kjum er veittur aukinn sveigjanleiki til a� gr�pa til r��stafana sem mi�a a� �v� a� auka f��u�ryggi �eirra. Einnig m�lir samkomulagi� um sk�rari reglur um hvernig standa skuli a� �thlutun tollkv�ta hj� a�ildarr�kjum WTO. �� n��ist samkomulag um �msar r��stafanir sem �tla� er a� sty�ja vi� �r�unarr�kin � al�j��legum vi�skiptum.

 

N�nar 

 
Fr��igreinar

-
-
-
-

Fr�ttir og fr�ttask�ringar

-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-

Sex sendifulltr�ar Rau�a krossins � Filippseyjum
 
"N� �egar heill m�nu�ur er li�inn fr� �v� fellibylurinn Haiyan lag�i hluta Filippseyja � r�st og granda�i um sex ��sund manns hefur �rekvirki unnist � hj�lparstarfi Rau�a krossins," segir � fr�tt � heimas��u Rau�a kross �slands. �ar kemur fram a� um 200 al�j��legir hj�lparstarfsmenn vinni a� ney�ara�ger�um og uppbyggingu auk ��sunda starfsmanna og sj�lfbo�ali�a Rau�a krossins � Filippseyjum.
 
 
�rj�r kr�nur af ��sundkalli

 

- eftir Engilbert Gu�mundsson framkv�mdastj�ra �r�unarsamvinnustofnunar �slands 

Fr� Ssese eyjum � Viktor�uvatni. Lj�sm. gunnisal

 

Nokkur umr��a hefur or�i� um framl�g �slenska r�kisins til �r�unarsamvinnu, m.a.  � framhaldi af sk�rslu hagr��ingarh�ps r�kisstj�rnarinnar. Til a� umr��an geti or�i� m�lefnaleg er nau�synlegt a� h�n byggist � sta�reyndum og �ekkingu. H�r a� ne�an eru t�nd til nokkur atri�i sem m�r �ykir mikilv�gt a� h�f� s�u til hli�sj�nar � sl�kri umr��u.

 

Skuldbindingar � �r�unarsamvinnu og al�j��legur samanbur�ur

�sland hefur undirgengist al�j��legar skuldbindingar um �r�unarsamvinnu gegnum sam�ykktir � vettvangi Sameinu�u �j��anna (t.d. � Monterrey eftir aldam�tin) �ar sem efnu� l�nd gangast undir a� veita 0,7% af vergum �j��artekjum � a�sto� vi� f�t�kar �j��ir. �etta markmi� hefur �treka� veri� sta�fest af Al�ingi, n� s��ast � �r�unarsamvinnu��tlun sem sam�ykkt var fyrr � �essu �ri. �ar er gert r�� fyrir a� �etta markmi� n�ist �ri� 2019. Markmi�i� m� einnig or�a svo a� �slendingar hafi lofa� a� gefa 7 kr�nur af hverjum ��sund kr�num sem �j��in hefur � tekjur � �a� a� hj�lpa f�t�kum �j��um. Sems� 7 kr�nur af hverjum ��sundkalli!

 

Nokkrar �j��ir, og �� einkum �j��ir sem vi� berum okkur saman vi�, hafa fyrir margt l�ngu n�� 0,7% markmi�inu (e�a 7 kr�nur � ��sundkall). �ar m� nefna Noreg, Sv��j�� og Danm�rku, sem �ll eru vel yfir markinu, og Finnland er ekki langt fr� 0,7%. Hollendingar gefa einnig 0.7% af �j��artekjum og Bretar n� �v� � �essu fj�rlaga�ri. Og svo m� ekki gleyma sm�r�kinu L�xemborg, en �ar fer 1% af �j��artekjum (t�kall � hvern ��sundkall) � �r�unara�sto�. �etta litla r�ki veitir n�r 70 millj�r�um kr�na � �ri � �ennan m�laflokk, og �ar af fer helmingurinn til Afr�ku.

 

Miki� vantar upp � a� �sland standi vi� skuldbindingar s�nar me� �eim h�tti sem l�ndin h�r a� ofan gera. � yfirstandandi �ri nema �slensk framl�g 0,26% af �j��artekjum, �.e. minna en �rj�r kr�nur af hverjum ��sund, og samkv�mt fj�rlagafrumvarpi ver�ur hlutfalli� hi� sama �ri� 2014. Samkv�mt �r�unarsamvinnu��tlun �tti �etta hlutfall a� fara upp � 0,28% � n�sta �ri og �ar me� a�eins n�r �remur kr�num af ��sundkallinum.

 

�r�unarsamvinna � fj�rl�gum - innan vi� 1%

En hversu st�r hluti af fj�rl�gum r�kisins fer til �r�unarsamvinnu? Samkv�mt fj�rlagafrumvarpi fyrir 2014 ver�a opinber framl�g til �r�unarm�la � gegnum utanr�kisr��uneyti� 4,1 milljar�ur. �ar til vi�b�tar koma nokkur hundru� millj�nir � grunnframl�g til al�j��stofnana. Skatttekjur r�kisins eru ��tla�ar 534 milljar�ar (heildartekjur nokkrum tugum milljar�a meiri). �a� fara �annig um �a� bil 8 kr�nur af hverjum 1000  � skatttekjur r�kisins til �r�unarm�la, minna en 1%. Til a� n� 0,28% af �j��artekjum, eins og gert er r�� fyrir � �r�unarsamvinnu��tlun, mi�a� vi� s�mu forsendur, �yrftu framl�gin a� h�kka um 300 - 400 millj�nir fr� n�verandi fj�rl�gum. S� upph�� n�r ekki kr�nu af hverjum ��sundkalli � skatttekjur.

 

Samdr�ttur framlaga � kj�lfar efnahagshruns

Fyrir hruni� 2008 voru framl�g �slands h�rri og voru h�st komin upp � 0,4% af �j��artekjum (4 kr�nur af hverjum 1000 � �j��artekjur). Eftir hrun var meira skori� ni�ur � �essum m�laflokki en nokkrum ��rum og �ri� 2012 var hlutfalli� komi� ni�ur � 0,2%. � umr��um um framl�gin m� oft heyra a� vi� h�fum ekki efni � a� veita �r�unara�sto� �v� hruni� hafi fari� svo illa me� efnahag landsins. � �v� sambandi m� nefna a� fleiri �j��ir en �slendingar hafa lent � efnahagslegum hremmingum �n �ess a� breg�ast vi� me� sama h�tti a� �v� er var�ar a�sto� vi� f�t�kar �j��ir.

 

�rar eru n�rt�kt d�mi. �eir f�ru l�klega verr �t �r hruninu en �slendingar, en brug�ust vi� me� mun minni samdr�tti. �rar sk�ru �r�unara�sto� ni�ur �r 0,57% af �j��artekjum � 0,51%. �slendingar sk�ru a�sto�ina �r 0.4% � 0,2%. M�r er ekki kunnugt um hli�st��an ni�urskur� me�al �eirra �j��a sem taka ��tt � al�j��legri �r�unarsamvinnu.

 

Finnar lentu � enn meiri hremmingum � efnahagskreppunni upp �r 1990, me� hruni Sov�tr�kjanna og fleiru. Atvinnuleysi �ar f�r � n�r 20% og � 50% � sumum bygg�um. �eir sk�ru ni�ur �r�unara�sto�, en f�ru �� aldrei undir 0,3% og hafa auki� framl�g jafnt og ��tt s��an og n�lgast 0,7% marki�.

 

Vi�horf �j��arinnar

M�guleikar Al�ingis og r�kisstj�rnar til a� standa vi� skuldbindingar um framl�g til �r�unarsamvinnu eru au�vita� h��ir �v� a� stu�ningur s� vi� �a� me�al �j��arinnar. Vita� er a� �slendingar breg�ast jafnan vel vi� kalli hj�lparsamtaka �egar vo�a ber a�. En hva� me� opinbera �r�unara�sto�? � sumar var ger� v�ndu� sko�anak�nnun �ar sem einmitt var spurt um vi�horf �j��arinnar til �essa m�laflokks. � lj�s koma a� yfirgn�fandi meirihluti �j��arinnar er mj�g hlynntur �r�unarsamvinnu og �slenskum framl�gum til hennar. Um �a� bil 80% telja hana skila �rangri, og jafn h�tt hlutfall vill a� �slendingar sinni �r�unarsamvinnu. �� var �hugavert a� sj� a� n�r 90% a�spur�ra vildu �mist auka �r�unarsamvinnu e�a halda henni �breyttri. L�till minnihluti vildi draga hana saman.

 

�rangurinn

�a� er e�lileg og sj�lfs�g� krafa a� �eir fj�rmunir sem veitt er � �r�unarsamvinnu komi a� gagni og skili �rangri. �r�unarsamvinnustofnun �slands telur sig geta s�nt fram � a� fj�rframl�gin hafa skila� s�r � menntun barna, ekki s�st st�lkna, vegna framlaga � menntam�lum. �au hafa skila� s�r � lestrarkunn�ttu fullor�inna gegnum fullor�insfr��slu. �au hafa skila� s�r � minni m��ra- og barnadau�a gegnum heilbrig�isverkefnin. �au hafa skila� s�r � betra heilbrig�i vegna f�rri sj�kd�ma af v�ldum l�legs drykkjarvatns gegnum vatnsverkefnin. �� hafa �au skila� s�r � meiri tekjum og betri afkomu fiskimannasamf�laga gegnum fiskim�laverkefnin. Og �au munu skila s�r � auknum a�gangi a� rafmagni � f�t�kum l�ndum � gegnum jar�hitaverkefni.

 

 

Al�j��legt kosningaeftirlit � M�samb�k 2013

- eftir Hj�rd�si Gu�mundsd�ttur og Lilju D�ru Kolbeinsd�ttur � umd�missskrifstofu �SS� � Map�t�

Myndir fr� kj�rdegi � sveitarf�laginu Sussundenga. Lj�sm. Martin Hesse

 

�ann 20. n�vember voru sveitarstj�rnar-kosningar haldnar � M�samb�k, ��r fj�r�u � s�gu l��veldisins. � landinu eru n� 53 sveitarf�l�g me� sveitar-stj�rnarr�ttindi, �ar af 10 sta�ir sem hlutu r�ttindin � �rinu. Kosningarnar voru tv�skiptar, en kosi� er um forseta sveitarstj�rnar og sveitarstj�rn � sitthvorum kj�rse�linum.

 

Evr�pusambandi�, auk Sviss, Noregs og �slands, og bandar�ska sendir��i� skipul�g�u al�j��legt kosningaeftirlit me� atbur�inum � �r. Sami stj�rnm�la-flokkurinn, FRELIMO (Frelsishreyfing M�samb�k), hefur seti� � valdast�l landsins s��an 1975 og a�rir stj�rnm�laflokkar hafa �tt erfitt uppdr�ttar vegna �taka flokksins innan stj�rns�slunnar og r�kisstofnanna. 18 flokkar voru � frambo�i fyrir kosningarnar � �r, �ar af tveir � landsv�su, annars vegar FRELIMO og hins vegar MDM (L��r��ishreyfing M�samb�k). MDM hefur undanfarin �r f�rt sig upp skafti�, � s��ustu kosningum hlaut flokkurinn flest atkv��i � tveimur sveitarf�l�gum � me�an FRELIMO sat vi� v�ld � hinum 41. RENAMO (Andspyrnuflokkur M�samb�k), sem s�gulega hefur veri� helsti stj�rnarandst��isflokkur landsins, �kva� a� sni�ganga kosningarnar � �r.

 

Markmi� al�j��legs kosningaeftirlits var a� safna haldb�rum uppl�singum um framkv�md og tr�ver�ugleika kosninganna auk �ess sem vonir st��u til a� n�rvera �tsendra eftirlitsa�ila yki l�kurnar � r�ttm�tum og hei�arlegum kosningum. Tveir starfsmenn umd�misskrifstofu �r�unarsamvinnustofnunnar �slands/sendir��s �slands � Maputo t�ku ��tt � eftirlitinu � vegum Evr�pusambandsins. Lilja D�ra Kolbeinsd�ttir, verkefnastj�ri, st�� vaktina � Mafalala hverfi h�fu�borgarinnar Maputo og Hj�rd�s Gu�mundsd�ttir, starfsnemi, f�r til Sussundenga � Manica fylki sem er eitt �eirra t�u n�ju sveitarf�laga sem hlutu sveitarstj�rnarr�ttindi � �r.

 

T�luver�ur undirb�ningur var skipulag�ur vegna eftirlitsins � a�draganda kosninganna. Danski sendiherrann � M�samb�k bau� til fyrirlestrar me� Luis de Brito, sem er einn helsti s�rfr��ingur � l��r��iss�gu landsins. �ar rakti de Brito stj�rnm�las�guna, �tsk�r�i st��u samt�mans �t fr� akadem�sku sj�narhorni, l�sti hlutverki opinberra kosningaa�ila og svara�i spurningum �heyrenda. Stj�rnm�lagreining Luis de Brito gaf greinarg��a mynd af �r�un l��r��is � landinu og mikilv�gi eftirlits og hvatningar a� h�lfu samstarfslanda r�kisstj�rnar M�samb�k. R�tt fyrir kosningar h�lt bandar�ska sendir��i� � samstarfi vi� USAID erindi um �ryggism�l � vettvangi og �j�lfun og samr�mingu eftirlitsa�ila voru skipulag�ir af Evr�pusambandinu. Eftirlitsa�ilar voru skr��ir hj� CNE, Landskj�rstj�rninni, og fengu au�kennisspjald til a� bera um h�lsinn undirrita� af yfirmanni CNE.

 

Sussundenga eitt af n�ju sveitarf�l�gunum

�ar sem Sussundenga er n�lega or�i� sveitarf�lag voru sveitarstj�rnarkosningarnar � n�vember ��r fyrstu � s�gu sta�arins. Hj�rd�s Gu�mundsd�ttir f�r �samt hagfr��ingi hj� s�nska sendir��inu, til a� safna g�gnum um st��u kosninganna �ar og voru �au einu al�j��legu eftirlitsa�ilarnir � sveitarf�laginu. Sussundenga er � fylkinu Manica og er sta�sett skammt fr� landam�rum vi� Simbabve. Teymi� byrja�i � a� m�ta til fundar me� yfirkj�rstj�rn fylkisins, auk yfirstj�rnar STAE (kosningaafgrei�slunefndin). Auk �ess var spjalla� stuttlega vi� frambj��endur FRELIMO og MDM � h�fu�sta� fylkisins, Chimoio. Tilgangur fundanna var a� taka p�lsinn � st��unni, spyrjast fyrir um hvort einhverjar athugasemdir hef�u veri� ger�ar � kj�lfar kosningabar�ttunnar og hvort s�rst�k �hyggjuefni v�ru fyrir hendi.

 

Fundir af sama toga voru skipulag�ir � Sussundenga me� stj�rnum s�mu stofnanna �ar. �ar a� auki r�ddi teymi� vi� starfsmenn m�samb�ska r�kis�tvarpsins � b�num, l�greglustj�rann og  hi� �h��a OE (innlendir kosningaeftirlitsa�ilar) sem sendu �t fj�ra einstaklinga til eftirlits � Sussundenga. Allir sem r�tt var vi� bjuggust vi� fri�samlegum kosningum og samm�ldust um a� kosningabar�ttan hef�i gengi� skakkafallalaust fyrir sig, a� fr�talinni l�tilsh�ttar a�komu l�greglunnar gegn frambo�i MDM � kosningabar�ttunni.

 

�egar kj�rsta�ir opnu�u klukkan sj� a� morgni 20. n�vember h�f�u langar ra�ir myndast af pr��um og �olinm��um kj�sendum. � hverri kj�rdeild voru fimm starfsmenn sem h�f�u umsj�n me� kosningum deildarinnar. Frambo�sflokkarnir tveir h�f�u sitthvorn eftirlitsa�ilann sta�settan � hverri kj�rdeild og � hverjum kj�rsta� var eftirlitsteymi fr� fylkiskj�rstj�rn. Ekki var anna� a� sj� en starfsf�lk kj�rdeildanna leg�i metna� sinn � a� framfylgja fyrirm�lum og reglum kosningalaganna og �r�tt fyrir reynsluleysi voru st�rf �eirra til fyrirmyndar. Eftir lokun kj�rsta�a klukkan sex h�f�u kj�rnefndastarfsf�lki� einnig talningu atkv��a � sinni umsj�, sem gekk h�gt en �� vel.

 

� sveitarf�laginu voru fj�rir kj�rsta�ir og 19 kj�rdeildir me� samtals 12.351 skr��a kj�sendur. Teymi� heims�tti alla kj�rsta�i og 15 kj�rdeildir. Vel var teki� � m�ti �slenska og s�nska eftirlitinu � Sussundenga og b��i starfsf�lk kosningastofnanna sem og kj�sendur s�ndu miki� �akkl�ti � gar� utana�komandi eftirlitsins. �ekkingarleysi kj�senda � kosningaferlinu var �berandi auk �ess hve margir kj�sendur voru �l�sir. Starfsmenn kj�rdeilda �urftu �v� a� �tsk�ra kj�rse�ilinn fyrir meirihluta kj�senda. Hlutfall kvenna og karla � kj�rsta� virtist jafnt auk �ess sem fulltr�ar beggja kynja skipu�u kj�rnefndirnar og miki� var af ungu starfsf�lki. Ekki var a� sj� a� aldurskipting kj�senda � Sussundenga v�ri sk�kk a� ��ru leyti.

    

Mafalalahverfi� � Map�t�

� n�lendut�manum voru M�samb�k�num af afr�skum uppruna ekki leyft a� byggja varnaleg h�sn��i � "steypunni" svokalla�ri e�a � Maputoborg �ar sem Port�galarnir bjuggu. Mafalala er �v� elsta �thverfi Maputoborgar �ar sem h�s eru bygg� a� mestu �r b�ruj�rni, og �r�ngar g�tur og sund eru einkennandi. �a� m�tti l�kja Mafalala vi� g�mlu "braggahverfin" e�a jafnvel 101 Reykjav�k. �r�tt fyrir br��abirg�alegt yfirbrag Mafalala, er hverfi� vagga l��r��iss�gu landsins.  Mafalala var mi�puntur sj�lfst��isbar�ttunnar � n�lendut�manum og var heimili �j��arhetja og sk�lda. Me�al �eirra voru tveir af fyrrum forsetar landsins e�a �eir Samora Machel og Joaquim Chissano.

 

Eftirlitsteymi� � Mafalala var �samt Lilju D�ru Kolbeinsd�ttur, sendiherra Danmerkur og sendir��unautur sp�nska sendir��sins � Maputo. L�kt og � Sussundenga f�r teymi� � vettvang deginum fyrir kosningarnar til a� kynnast sta�h�ttum og r��a vi� fulltr�a flokkanna sem voru � frambo�i. A�eins FRELIMO og MDM voru me� kosningaskrifstofur � hverfinu. Alls voru tveir kj�rsta�ir me� sex kj�rdeildum hver og um 9.600 manns � kj�rskr�. �a� sem var einna �hugaver�ast a� fylgjast me� � Mafalala var hvort unga kynsl��in e�a n�ir kj�sendur myndu m�ta � kj�rsta� og hva�a �hrif �a� hef�i � �rslit kosninganna. Kosningaferli�, allt fr� opnun til lokunar kj�rsta�a og talning � kj�rdeild, gekk a� mestu vel fyrir sig, �� h�gt v�ri.

 

Eftir talningu � kj�rdeild var kj�rk�ssum safna� saman og sendir til CNE � Maputo til endur talningar. Eftir a� allir kj�rkassar h�f�u rata� � hendur Landskj�rstj�rnar h�fst endurmat � au�um og �gildum se�lum. Lilja D�ra sl�st � f�r me� evr�pskum kollegum � eftirlit, enda endurmatsferli� ekki s��ur mikilv�gt en kosningarnar sj�lfar, s�rstaklega hj� atkv��um �eirra sveitarf�laga �ar sem mj�tt var � muninum.

 

Ni�urst��ur kosninganna

Kosningarnar � einu sveitarf�laganna, Nampula, voru d�mdar �merkar vegna galla � kj�rse�lum sem �anga� voru sendir og gengu �b�ar �ar aftur til kj�rsta�a 1. desember sl. Vopnu� �t�k hafa geisa� um mi�hluta landsins � nokkrar vikur og t�luver� harka var � l�greglu � Beira og Quilimane, �ar sem stj�rnarandst��uflokkurinn MDM sat vi� v�ld, og h�lt �eim.

 

Auki� menntastig landsmanna, b�tt a�gengi a� uppl�singum, og l��r��isreynslan hefur lagt sitt a� m�rkum a� fj�lbreyttara stj�rnm�lalandslagi M�samb�k, eins og ni�urst��ur kosninganna s�na, en lokat�lur voru ger�ar opinberar �ann 5 desmeber sl. Af 53 sveitarstj�rnum, bar helsti stj�rnarflokkur landsins, FRELIMO, sigur �r b�tum � 50, og tilt�lulega n�mynda�a L��r��ishreyfingin MDM hlaut sigur � �remur. Naumt var �� � ni�urst��unum � nokkrum sveitarf�l�gum.

 

Taflan h�r a� ne�an s�nir skiptingu atkv��a � �eim 17 sveitarf�l�gum �ar sem b��ir flokkarnir hlutu a� minnsta kosti 30% gildra atkv��a � sveitarstj�rnarkosningunum. �egar t�lurnar (sem eru pr�sentut�lur) � t�flunni eru sko�a�ar s�st vel hvernig hugmyndir l��r��isins eru byrja�ar a� marka kosningaheg�un landsmanna, en atkv��i skiptast jafnar � milli flokka en ��ur. Sj�lfst�� og gagnr�nin hugsun kj�senda � kj�rdag er ein lykilforsenda heilbrig�s l��r��is, sem veitir stj�rnm�laflokkunum og kj�rnum fulltr�um a�hald � gj�r�um �eirra og heg�un � kj�rt�mabilinu. Stj�rnumerkt sveitarf�l�g eru h�fu�sta�ir fylkjanna, en �ar er hlutfall l�sra a� jafna�i h�rra og a�gengi a� menntun betra en til sveita.

 

N�kv�mar t�lur um dreifingu atkv��a fyrir sveitarstj�rakosningarnar fylgdu �v� mi�ur ekki opinbera skjalinu fr� Landskj�rstj�rn, einungis fylgdi pr�sentutala sigurvegarans. N�lgast m� opinberar t�lur landskj�rstj�rnar fr� kosningu sveitarstj�rna h�r og sveitastj�ra h�r.

 

Sveitarstj�rnarkosningar � M�samb�k 2013

Sveitarstj�rn %

Sveitarstj�ri %

 

Sveitarf�lag

FRELIMO

MDM

FRELIMO

MDM

 

Maputo*

56,42

40,53

58,44

 

 

Matola*

54,05

43,77

56,53

 

 

Marrumeu

55,70

42,05

51,62

 

 

Nhamatanda

64,03

35,97

 

63,18

 

Gorongosa

57,01

42,99

56,52

 

 

Beira*

31,71

67,58

70,44

 

 

Gondola

64,78

33,87

64,56

 

 

Chimoio*

53,39

46,61

53,07

 

 

Mocuba

52,29

47,71

51,05

 

 

Maganja da Costa

59,44

40,56

59,85

 

 

Milange

51,34

47,62

50,35

 

 

Guru�

51,49

48,51

50,49

 

 

Alto Mol�cu�

53,65

47,35

52,06

 

 

Quelimane*

33,36

65,59

68,21

 

 

Ulongu�

63,99

36,01

63,00

 

 

Tete*

65,31

34,69

65,71

 

 

Lichinga*

66,40

33,60

66,00

 

 

* Fylkish�fu�sta�ir

 

 

Hi� unga l��r��i � M�samb�k heldur upp � tuttugu �ra afm�li� sitt � n�sta �ri, sagan er �v� stutt og reynslan takm�rku�. L��r��i er �liti� ein helsta undirsta�a samf�lags�r�unar, �a� eflir gegns�i stj�rnarfarsins og veitir �v� a�hald � gegnum r�dd �j��arinnar. � l�ndum �ar sem sto�ir l��r��isins eru veikar, eins og � M�samb�k, er d�rm�tt a� "reynsluboltar l��r��isins" a�sto�i vi� eftirlit � �v� a� umbo� kj�senda s� virt af stj�rnv�ldum � gegnum sanngjarnar, fri�samar og hei�arlegar kosningar.    

 

 

facebook
UM HEIMSLJ�S 

Heimslj�s - veft�marit um �r�unarm�l er gefi� �t af �r�unarsamvinnustofnun �slands. Ritinu er �tla� a� gl��a umr��u um �r�unarm�l og gefa �hugas�mum kost � a� fylgjast me� �v� sem h�st ber hverju sinni. Efni veft�maritsins �arf ekki endilega a� endurspegla stefnu �SS�.

 

Skr�i� ykkur � �skrift � heimas��unni, www.iceida.is og l�ti� vinsamlegast a�ra me� �huga � �r�unarm�lum vita af tilvist veft�maritsins. Allar �bendingar um efni eru vel �egnar.

 

�eir sem vilja senda okkur �bendingu um efni e�a afskr� sig af netfangalista eru vinsamlegast be�nir um a� senda sl�k erindi � netfangi� iceida@iceida.is. Ritstj�ri er Gunnar Salvarsson, gsal@iceida.is

.

Vi� bi�jumst velvir�ingar � �v� a� geta ekki nota� �slenskar g�salapp�r � vi�t�lum en bandar�skt sni�m�t Veft�maritsins leyfir ekki notkun �eirra.

 

Bestu kve�jur, �tg�fu- og kynningardeild �SS�

 

ISSN 1670-8105