Veft�marit um �r�unarm�l
�r�unarsamvinna
 Samstarfs�j��ir
14. apr�l 2010
�rj�t�u nemendur l�ra t�knm�l � Kennarask�lanum � Windhoek � Namib�u:
T�kif�ri a� skapast til a� koma t�knm�lskennslu � h�sk�lastig
gunnisalUm �rj�t�u nemendur � Kennarask�lanum � Windhoek, h�fu�borg Namib�u, hafa vali� t�knm�l sem valgrein � n�mi s�nu vi� sk�lann. Bo�i� var � fyrsta sinn � s��asta �ri upp � �ennan m�guleika � sk�lanum fyrir �eggjan og stu�ning umd�misskrifstofu �SS� � landinu en st�rsta verkefni �SS� � Namb�u er � svi�i menntunar fyrir heyrnarlausa. Um fimmt�n nemendur eru � fyrsta �ri � t�knm�li og svipa�ur fj�ldi � ��ru �ri.
 
Barbara Peters a�sto�arrektor sk�lans og Beau Brewer t�knm�lskennari voru h�r � landi � s��ustu viku og kynntu s�r t�knm�lsn�m � �slandi undir lei�s�gn starfsmanna Samskiptami�st��var heyrnarlausra og heyrnarskertra. ��r hafa nokkrar �hyggjur af af framt�� t�knm�lskennslunnar eftir sameiningu Kennarask�lans vi� H�sk�la Namb�u �v� h�sk�linn hefur ekki t�knm�l � n�mskr�nni. Dav�� Bjarnason verkefnastj�ri �SS� � Namib�u segist hins vegar l�ta � sameiningu sk�lanna sem t�kif�ri til a� koma t�knm�lskennslunni � h�sk�lastig. "Ef r�tt ver�ur � m�lum haldi� tr�i �g �v� a� s� ver�i raunin," segir hann.
 
"�a� var �kaflega gagnlegt fyrir okkur a� heims�kja Samskiptami�st��ina og a�rar menntastofnanir � Reykjav�k. Vi� erum reynslunni r�kari og h�fum ��last �ekkingu sem n�tist okkur til a� r�ksty�ja mikilv�gi t�knm�ls fyrir samf�lagi� og fulltr�a h�sk�lans," segir Barbara. 
 
H�n b�tir vi� a� eftir heims�knina geri ��r b��ar s�r lj�sa grein fyrir mikilv�gi �ess a� n�m � t�knm�li s� � bo�i � h�sk�lastigi og �a� hafi miki� gildi b��i fyrir samf�lag heyrnarlausa og almennt fyrir Namib�u.
 
Barbara kve�st skila sk�rslu um �slandsfer�ina til verkefnisstj�ra �SS� � Namib�u, stj�rnenda n�stofna�rar Samskiptami�st��var heyrnarlausra � Namib�u og deildarstj�ra menntasvi�s H�sk�la Namib�u. "�g v�nti �ess l�ka a� rektor h�sk�lans skilji mikilv�gi �ess a� bj��a upp � t�knm�l sem n�msgrein vi� sk�lann. Vi� munum leggja �herslu � a� t�knm�l ver�i n�msgrein innan s�rstakrar fr��ilegrar einingar, einnig a� t�knm�lskennsla ver�i � bo�i sem t�lkan�m og valgrein fyrir alla kennaranema," segir h�n.

 
Heyrnarlaus b�rn v��a um heim hafa kennara sem ekkert kunna � t�knm�li og geta varla stafa� nafn sitt me� fingrunum, hva� �� mi�la� n�msefninu til nemendanna. S� mikli �hugi sem t�knm�lsn�mi� vekur � kennarask�lanum � Windhoek gefur heyrnarlausum b�rnum � Namib�u vonir um a� s� dagur renni upp fyrr en s��ar a� t�knm�lstalandi mennta�ir kennarar taki a� s�r kennsluna og tryggi um lei� e�lileg tj�skipti og mi�lun uppl�singa � kennslustofunni. A� mati allra hluta�eigandi er �v� �kaflega mikilv�gt a� tryggja �framhaldandi kennslu � t�knm�li � kennaran�mi.

 
"T�kif�ri til a� breyta l�fi f�lks"
- vi�tal vi� Dr�fu Hr�nn Kristj�nsd�ttur verkefnastj�ra �SS� � Ssese eyjum
 gunnisal
"�eir sem starfa a� �r�unarm�lum hafa t�kif�ri til a� taka ��tt � �v� a� breyta l�fsskilyr�um f�lks til hins betra og �a� er b��i mj�g heillandi hugmynd og m�gnu� upplifun. � gegnum starfi� s�r�u ver�a breytingar � l�fi f�lks og �a� er �tr�lega g�� tilfinning a� eiga hlutdeild � auknum l�fsg��um," segir Dr�fa Hr�nn Kristj�nsd�ttir � vi�tali en h�n er st�rir st�rsta verkefni �r�unarsamvinnustofnunar �slands, �r�unarverkefni � Kalangala h�ra�i �ti � eyjum � Viktor�uvatni � �ganda. Verkefni� h�fst �ri� 2006 og l�kur �ri� 2015.
 
Oft er sagt a� �r�unarsamvinna s� langhlaup og �a� taki langan t�ma a� sj� raunverulegulegan �rangur. � lj�si �ess a� �r�unarverkefni� � eyjunum er h�lfna�, e�a �ar um bil, er Dr�fa spur� a� �v� hvort �a� s� ekki r�tt a� �rangurinn s� farinn a� koma � lj�s svo um munar.
 
"�r�unarverkefni� h�r � Kalangala er langt�maverkefni og vi� vissum a� b��a �yrfti lengur eftir a� sj� breytingar gerast en � fullor�innafr��sluverkefninu, sem var undanfari Kalanagala verkefnisins. � fullor�innafr��slunni s�st strax vi� �tskrift fyrsta bekkjarins eftir �rsn�m a� f�lk hefur ��last n�ja �ekkingu og f�rni. Hins vegar sj�um vi� n�na � fj�r�a �ri verkefnisins a� uppskeran er a� koma � lj�s og �g nefni s�rstaklega stu�ninginn vi� sk�lastarfi�. �ar erum vi� a� sj� fleiri krakka koma � sk�lann, �au f� betri a�b�na�, h�rri einkunnir og dregi� hefur �r brottfalli nemenda. Einnig h�fum vi� stu�la� a� �v� a� �au f�i kennslu � listgreinum og stundi ��r�ttir en gegnum ��r�ttastarfi� hafa b�rnin h�r l�ka haft t�kif�ri, oft � fyrsta sinn, til a� fer�ast um �ganda og �g tel a� �essi reynsla barnanna komi til me� a� skila miklu inn � samf�lagi� h�r � Kalangala, �.e. a� h�r � eyjunum �lendist f�lk me� g��a menntun. Og �g neita �v� ekki a� m�r finnst afskaplega gle�ilegt a� eiga hlutdeild � �essari �n�gjulegu �r�un!"

H�r� gagnr�ni � stj�rnv�ld � m�rgum Afr�kur�kjum:
Fj�rstu�ningur erlendis fr� vi� heilbrig�ism�l lei�ir til l�kkunar � eigin framl�gum
 gunnisal
Samkv�mt n�rri �ttekt � l�knaritinu The Lancet lei�a framl�g til heilbrig�ism�la � Afr�kur�kjum til �ess a� vi�komandi r�ki draga �r eigin framl�gum til m�laflokksins. Eins og kunnugt er hefur al�j��legur stu�ningur vi� Afr�ku�j��ir � svi�i heilbrig�ism�la veri� g�furlegur � s��ustu �rum og �ratugum, tugir milljar�a hafa veri� eyrnamerktir bar�ttunni gegn aln�mi og ��rum sj�kd�mum. Samkv�mt sk�rslu The Lancet var� g�furleg h�kkun � framl�gum til heilbrig�ism�la � t�u �ra t�mabili, 1995 til 2006. Framl�gin n�mu 8 millj�r�um dala �ri� 1995  en voru komin � 19 milljar�a �ri� 2006. N� kemur � lj�s a� �essir fj�rmunir voru � einhverjum tilvikum nota�ir af r�kisstj�rnum � eitthva� anna� sem �gerningur er a� rekja.
 
�eir sem st��u a� �ttektinni greindu g�gn um r�kis�tgj�ld til heilbrig�ism�la � f�t�kum r�kjum og jafnframt g�gn um al�j��leg framl�g til m�laflokksins. � lj�s kom a� flestar �j��ir � Su�ur-Amer�ku, As�u og Mi�austurl�ndum tv�f�ldu�u framl�gin til heilbrig�ism�la. Afr�kur�kin sk�ru hins vegar ni�ur og settu fj�rmagni� � a�ra og �skylda m�laflokka, jafnvel � verslunarfer�ir til Par�sar fyrir r��herra og eiginkonu hans, eins og nefnt er � fr�tt AP.
 
 
Norr�n stefna � �r�unarm�lum - er h�n til?
Fj�gurra �ra ��tlun �slands l�g� fram � �ingi � haust
 gunnisal
� m�nudaginn var efnt til r��stefnu � Osl� undir yfirskriftinni "Hva skjedde med den nordiska bistandsmodellen?" e�a "Hva� var� um norr�nu stefnuna � �r�unarm�lum?" Samkv�mt grein � norska veft�maritinu Internationalle Udviklingssp�rsm�l var s� t��in a� liti� var � stefnu norr�nu �j��anna, �samt stefnu stj�rnvalda � Hollandi og Kanada, sem mj�g ��ekka, b��i � �r�unar- og utanr�kism�lum. Greinarh�fundur sta�h�fir s��an a� �essu s� ekki lengur �annig vari�. Hann minnir � a� gagnr�nin umr��a um �r�unarm�l fari fram � m�rgum l�ndum en sv�rin s�u �l�k �egar kemur a� �r�unarstefnum stj�rnvalda. �� eru rakin � fr�ttask�ringunni nokkur helstu umr��uefni um �r�unarm�l � Nor�url�ndunum � s��ustu misserum.
 
Danir kynntu 19. mars s��astli�inn n� dr�g a� �r�unarstefnu stj�rnvalda. Almenningur � Danm�rku hefur veri� hvattur til a� tj� sig um �� stefnu fram til 15. apr�l en �� rennur �t frestur til athugasemda. Stefnan kallast "Frihed fra fattigdom - frihed til forandring."  
 
H�r heima hefur veri� unni� � s��ustu misserum a� fyrstu fj�gurra �ra ��tlun um al�j��lega �r�unarsamvinnu �slands. Reikna� er me� a� h�n ver�i l�g� fram � �ingi � komandi hausti.
 
Enginn �slendingur var me�al frumm�lenda � r��stefnunni � Noregi � m�nudag.

 
Nordisk utviklingsdebatt - fortsatt likesinnet? (Internationalle udviklingssp�rsm�l)

 
Burde hatt bedre resultater - fr�s�gn Bistandsaktuelt af fundinum
Alvarlegur skortur � heilbrig�isstarfsf�lki � 50 r�kjum
 gunnisal
��saldarmarkmi�um sem sn�a a� heilbrig�ism�lum er teflt � tv�s�nu vegna skorts � heilbrig�isstarfsf�lki. � r�mlega fimmt�u r�kjum er alvarlegur skortur � f�lki me� heilbrig�ismenntun, ekki s�st � svok�llu�um �st��ugum r�kjum. Samkv�mt uppl�singum fr� DFID - �r�unarsamvinnuustofnun Breta - sem fram komu � r��stefnu � Bretlandi � s��ustu viku skortir 800 ��sund heilbrig�isstarfsmenn fram til �rsins 2015 � Afr�ku einni.
 
Af 34 r�kjum sem eru verst � vegi st�dd hva� var�ar ��saldarmarkmi�in eru 22 flokku� me� �st��ugum r�kjum, �.e. r�kjum �ar sem r�kisstj�rnir eru �mis of veikar e�a �f�sar til a� veita grunn�j�nustu til �egnanna. � �essum r�kjum er tali� afar br�nt a� breg�ast vi� skorti � heilbrig�isstarfsf�lki.

 
� r��stefnunni var Liberia teki� sem d�mi um �ennan vanda. �ar voru starfandi 237 l�knar fyrir borgarastyrj�ldina en n� a� henni lokinni eru starfandi 23 l�knar � landinu.
 
Skortur � fagmenntu�u f�lki � heilbrig�ism�lum er �� ekki bundinn vi� r�ki sem n�komin er �t �r str��s�t�kum. �ganda b�r t.d. vi� mikinn og alvarlegan skort � l�knum og hj�krunarf�lki. �ar er einn l�knir � hverja 20 ��sund �b�a. Ef horft er til s�rfr��il�kna ver�ur lj�st hversu �standi� er alvarlegt, � landinu eru t.d. a�eins starfandi 23 b�klunarl�knar, �.e. einn � hverja 300 ��sund �b�a.
 
F��ingart��ni er s� �ri�ja h�sta � heiminum � �ganda, �b�unum fj�lgar um 3.4% � �ri hverju og konur eiga a� me�altali 6.7 b�rn. Me� st��ugt aukinni f�lksfj�lgun eykst �lagi� � heilbrig�iskerfi� en �a� er mj�g vanm�ttugt til a� m�ta ��rfinni. Barnadau�i er mikill � �ganda, 435 b�rn � hverja 100 ��sund, og segir mikla s�gu um �stand heilbrig�ism�la � landinu. Ennfremur hefur m��radau�i ekkert breyst � fj�ra �ratugi: � �ganda deyja 16 konur � hverjum degi af barnsf�rum.

 
Fyrsti sta�arr��ni verkefnisstj�rinn me� doktorsgr��u
dulce
Dulce Mungoi sem hefur gegnt st��u verkefnisstj�ra f�lagslegra verkefna hj� �r�unarsamvinnustofnun �slands � M�samb�k fr� �rinu 2009 er fyrsti sta�arr��ni verkefnisstj�rinn me� doktorsgr��u. Dulce var�i doktorsritger� s�na � d�gunum vi� h�sk�lann � Rio Grande do Sul � Brasil�u. Ritger�in er skrifu� � port�g�lsku og hetir "Identidades viajeiras: Fam�lia e Transnacionalismo no contexto da experiencia migrat�ria para as minas da terra do Rand, �frica do Sul".
 
Ritger�in er mannfr��ileg greining � reynslu m�samb�skuk �j��arinnar � straumi farandverkamanna til Su�ur Afr�ku, og �� s�rstaklega n�muverkamanna. H�n reynir er a� varpa lj�si � �au al�j��legu hreyfi�fl sem finna m� � kap�tal�sku hagkerfi og hafa �hrif � farandverkamennsku, �samt �v� a� skilja fyrirb�ri� �t fr� kenningalegu sj�narhorni. Ritger�in byggir � ranns�kn sem ger� var � su�urhluta M�samb�kur, en ��tttakendur voru n�muverkamenn, fyrrverandi n�muverkamenn og fj�lskyldur �eirra �samt opinberum stofnunum og f�lagasamt�kum sem �hrif hafa � straum farandverkamanna.
 
Til hamingju, Dulce!
Athyglisvert
 
Diversity in Donorship - Field lessons, ritstj. Adele Harmer and Ellen Martin (ODI)
 
Evaluating the Millennium Villages: Responses, but Few Answers, eftir Michael Clemens (CGD)

 
Trail of Death - LRA Atrocities in Northeastern Congo (HRW)
 
UGANDA:NGOs Judging Oil Palm on Hearsay, Says U.N., eftir Paul Virgo

MOZAMBIQUE:Earthquakes: Not a Matter of If, But When, eftir Armando Nenane
  
Smoking in Africa: The business, the culture, the risks - fr�ttask�ring (VOA)
 
Young Superheroes in a Hut, eftir Nicholas D. Kristhof (NYTimes)
 
Agriculture: Dispute over food security, eftir Hartmut Meyer and Annette von Lossau
 
Romanticizing the indigenous, eftir Pepijn Jansen (The Broker)
  
Every Dollar Counts: How Global AIDS Donors Can Better Link Funding Decisions to Performance (CGD)
 
What does an effective multilateral donor look like?, eftir ecilie Wathne and Edward edger (ODI)
 
Transparency of Climate Financing Under Threat: Additionality to Follow?, eftir Daniel Coppard (DI)
 
Football crazy? (Developments)
 
UGANDA:Trying to Blow the Whistle on Corruption. eftir Evelyn Matsamura Kiapi
Veft�mariti� er �....
facebook
K�ktu � heims�kn
S�fnun fyrir Ha�t� � fullum gangi
� Phuong Tran/IRIN
Uppbyggingarstarf � Ha�t� er � fullum gangi. Samkv�mt uppl�singum � heimas��u Hj�lparstarfs kirkjunnar hafa 80% heimilislausra (1.2 millj�nir manna) fengi� nau�synlegt byggingarefni til a� koma s�r upp br��abirg�a h�sn��i. Veri� er a� undirb�a 7.400 hektara land nor�an vi� h�fu�borgina Port-au-Prince fyrir �� sem �urfa t�mabundna b�setu � n�ju sv��i. Uppl�singarnar eru fengnar fr� ACT Alliance, Al�j��a hj�lparstarfi kirkna.
Barnaheill greinir fr� �v� � fr�tt a� b�rn s�u enn � h�ttu � Ha�t�. "Jar�skj�lftinn 12. jan�ar sl. haf�i gr��arleg �hrif � l�f r�mlega �riggja millj�na �b�a � Ha�t�. �ri�jungur �eirra missti heimili s�n og �hrif �essara miklu n�tt�ruhamfara � b�rnin ver�a seint metin til fulls. �au sem lif�u af hafa misst fj�lskyldur s�nar, vini, eigur og n�nasta umhverfi. Mitt � r�stunum og umr�tinu, ver�a b�rn vi�kv�mari fyrir sj�kd�mum, slysum, misnotkun og misbeitingu. Framt�� �eirra er �viss �ar sem menntakerfi Ha�t� er � molum," segir � fr�ttinni.
 
Fr�ttir & fr�ttask�ringar
Birna til Ha�t�
BirnaHalldorsdottir
Birna Halld�rsd�ttir h�lt til Ha�t� � g�r, �ri�judaginn 13. apr�l, til starfa fyrir Rau�a kross �slands. Birna mun starfa me� finnskri og franskri sveit vi� dreifingu hj�lpargagna Al�j��a Rau�a krossins. Birna er mannfr��ingur og hefur langa reynslu af st�rfum fyrir Rau�a kross �slands, b��i � landskrifstofu og vi� al�j��leg ney�arverkefni. S��ast starfa�i Birna � Malav� �ar sem h�n vann vi� a� skipuleggja og �tf�ra verkefni til a� tryggja f��uframbo� fyrir skj�lst��inga malav�ska Rau�a krossins.
Featured Article
 
Veft�marit um �r�unarm�l er gefi� �t af �r�unarsamvinnustofnun �slands. Ritinu er �tla� a� gl��a umr��u um �r�unarm�l og gefa �hugas�mum kost � a� fylgjast me� �v� sem h�st ber hverju sinni. Efni veft�maritsins �arf ekki endilega a� endurspegla stefnu �SS�.
          
Skr�i� ykkur � �skrift � heimas��unni, www.iceida.is og l�ti� vinsamlegast a�ra me� �huga � �r�unarm�lum vita af tilvist veft�maritsins. Allar �bendingar um efni eru vel �egnar.  

�eir sem vilja afskr� sig af netfangalista, e�a senda okkur �bendingu um efni, eru vinsamlegast be�nir um a� senda sl�k erindi � netfangi� [email protected]. Ritstj�ri er Gunnar Salvarsson, [email protected]

Vi� bi�jumst velvir�ingar � �v� a� geta ekki nota� �slenskar g�salapp�r � vi�t�lum en bandar�skt sni�m�t Veft�maritsins leyfir ekki notkun �eirra.
 
Bestu kve�jur,
�tg�fu- og kynningardeild �SS�