�TIME

Veft�marit um �r�unarm�l
�r�unarsamvinna
Samstarfs�j��ir 
25. febr�ar 2009
Grein � bandar�skum vef um �r�unarm�l:
�slendingar gl�ma vi� ni�urskur� � framl�gum til �r�unarm�la
- samstarfsa�ilar hr�sa �v� hvernig sta�i� er a� brotthvarfi fr� Sr� Lanka 
 
Fyrir �r�unarsamvinnustofnun sem v�ntir h�rri framlaga eru �a� t�past g��ar fr�ttir �egar r�kisstj�rnin gr�tb�nir Al�j��agjaldeyrissj��inn um ney�arl�n. - �annig hefst grein � �r�unarm�lavefnum Devex.com �ar sem fjalla� er um st��u �slenskrar �r�unarsamvinnu � lj�si efnahags�renginga � �slandi.
 
� greininni er r�tt vi� Sighvat Bj�rgvinsson framkv�mdastj�ra �r�unarsamvinnustofnunar �slands sem segir a� �kve�i� hafi veri� a� standa vi� alla ger�a samninga og skuldbindingar en fresta �llum ��rum fyrirhugu�um verkefnum. Fram kemur � greininni a� Sighvatur telur a� �slendingar muni h�gt og b�tandi a� lokinni kreppu auka framl�g til �r�unarsamvinnu og �au ver�i komin � 0,35% af vergum �j��artekjum �ri� 2014. �tlunin var a� n� �v� hlutfalli � �essu �ri en framlagi� ver�ur a�eins 0,27% � �rinu.
 
gsalGreinarh�fundur, Ryan Weddle, r��ir einnig vi� Am�ndu Kissel fulltr�a samtakanna Sewalanka sem ICEIDA hefur starfa� n�i� me� � Sr� Lanka. H�n segir �slendinga skilja eftir sig st�rt skar� � fiskim�lum � Sr� Lanka enda hafi f�ar �r�unarsamvinnustofnanir lagt sig eftir samstarfi � �v� svi�i. Unni� s� a� �v� a� finna n�ja veitendur �r�unara�sto�ar � �eim 25 l�ndunarst��vum sem �slendingar hverfa fr� � j�n� � sumar. �� hr�sar h�n �v� hvernig sta�i� er a� brotthvarfi ICEIDA fr� Sr� Lanka.
 
Greinin
�hrif kreppunnar � �r�unarl�ndum:
Kolsv�rt sp� Al�j��abankans 
gsalAl�j��abankinn hefur reynt a� sl� m�li � aflei�ingar fj�rm�lakreppunnar � l�f f�lks � �r�unarr�kjunum og dregur upp svarta mynd � n�rri sk�rslu. A� mati s�rfr��inga bankans fj�lgar � h�pi �eirra sem b�a vi� s�raf�t�kt um 53 millj�nir og �rlega koma 200 til 400 ��sund b�rn til a� l�tast �rlega ef fram heldur sem horfir. Um fj�rut�u �j��ir eru "mj�g berskjalda�ar" gagnvart kreppunni.
 
"� sama t�ma og �j��ir heims eru uppteknar af �v� a� bjarga eigin b�nkum og gr�pa til vi�brag�sa�ger�a skulum vi� ekki gleyma �v� a� f�t�kir � �r�unarr�kjunum eru miklu varnarlausri ef hagkerfi� ri�ar," segir Robert B. Zoellick forseti Al�j��abankans. Hann hefur hvatt i�nr�kin til a� setja til hli�ar 0,7 pr�sent af fj�rmagni til a�ger�a vegna kreppunnar � s�rstakan sj�� "Vulnerability Fund" � ��gu �r�unarr�kja.
 
Samkv�mt sk�rslu Al�j��abankans �gnar heimskreppan ��saldarmarkmi�unum og l�kurnar � �v� a� takast megi a� uppr�ta s�raf�t�kt um helming minnka me� degi hverjum.
 
Grein � heimas��u Al�j��abankans

 
 
 
 
How to Unlock the $1 Trillion that Developing Countries Urgently Need to Cope with the Crisis


Will the global financial crisis lead to lower foreign aid? A first look at United States ODA
 
Samt�k i�na�arins � Danm�rku birta sk�rslu me� till�gum � �r�unarm�lum Afr�ku
Samt�k i�na�arins � Danm�rku (DI), � samvinnu vi� fj�lm�rg afr�sk samt�k � atvinnul�fi, hafa skila� sk�rslu me� till�gum um �a� hvernig hra�a megi �r�unarferli Afr�ku. Till�gurnar birtast � sk�rslunni "A Better future for Africa: Recommendations from the private sector" og �ar er lagt til a� r�kisstj�rnir og al�j��legir samstarfsa�ilar �eirra leggi �herslu � fimm svi� � afr�sku efnahagsl�fi.
 
Sk�rslan ver�ur opinberlega l�g� fram 7. ma� n�stkomandi � Kaupmannah�fn � r��stefnu me� ��ttt�ku fulltr�a fr� samt�kum i�na�arins � Danm�rku, fulltr�um d�nsku r�kisstj�rnarinnar, fulltr�um r�kisstj�rna fr� Afr�ku og fulltr�um einkageirans � �lfunni. Sk�rslan er framlag DI til Afr�skur��i�, Africa Communission (AC) sem Anders Fogh Rassmussen fors�tisr��herra Dana setti � laggirnar � fyrra.

Sk�rslan
 
Engin skyndilausn � vann�ringu og hungri
gsalUm fimm millj�nir barna undir fimm �ra aldri deyja � hverju �ri �r vann�ringu � �r�unarl�ndum. Mann��arsamt�kin L�knar �n landam�ra gagnr�na a� maturinn sem b�rn f� � vegum al�j��legrar matv�laa�sto�ar s� kolvetnissnau�ur og komi ekki � sta�inn fyrir fj�lbreytt f��i sem myndi breyta �standinu. Samt�kin hvetja �v� r��amenn til a� auka f��u�ryggi og b�ta g��i matv�lagjafa til �eirra sem b�a vi� sult.
 
R�mlega tuttugu millj�nir barna l��a af alvarlegri vann�ringu � �r�unarl�ndum. Helmingur �eirra 9.7 millj�na dau�sfalla ungra barna yngri en fimm �ra m� rekja til vann�ringar samkv�mt t�lum fr�
Al�j��aheilbrig�ism�lastofnuninni (WHO). A� mati samtakanna L�kna �n landam�ra (MSF) er kostna�ur vi� a� f��a b�rn undir �riggja �ra aldri � �r�unarl�ndum um 5 milljar�ar dala.
 


Mhealth - fars�mat�kni � ��gu heilsug�slu � �r�unarr�kjum
mhealth
Hleypt hefur veri� af stokkunum al�j��legu �taki me� �a� fyrir augum a� n�ta fars�mat�knina � heilsug�slu fyrir �b�a �r�unarlanda. Mhealth kallast �taki�. A� verkefninu standa �rj�r stofnanir, the Rockefeller Foundation, the Vodafone Foundation og the United Nations Foundation. Tilkynnt var um Mhealth � al�j��legri fars�mar��stefnu, Mobile World Congress, sem haldin var � d�gunum � Barcel�na.
 
��tt t�lvut�knin s� �v��a langt komin � f�t�kustu r�kjum heims gegnir ��ru m�li um fars�mat�knina. H�n hefur brei�st �fluga �t � s��ustu �rum og �v� mikilv�gt a� n�ta hana � ��gu heilsug�slu. Fars�mat�knin b�r yfir �miss konar m�guleikum sem n�tast � �v� skyni a� b�ta heilbrig�i �b�a �r�unarr�kja. Nefna m� t.d. SMS skilabo� um sj�kd�ma eins og HIV/aln�mi og malar�u, skr�ningu �miss konar sem senda m� fr� vettvangi og lj�smyndun af s�rum sem unnt er a� senda me� s�manum til greiningar � sj�kd�mi, svo f�tt eitt s� tali�.
 
� heiminum eru um fj�rir milljar�ar fars�ma, �ar af eru 2.2. milljar�ar fars�ma � �r�unarl�ndum. Hins vegar eru einkat�lvur a�eins um 305 millj�nir og.. taki� eftir: sj�krar�m � �r�unarl�ndum, a�eins 11 millj�n talsins!
 

N�nar
 
 
 
 
Athyglisvert
Miklar vanefndir r�kra �j��a vegna loftslagsbreytinga
biggerpockets.com
Miki� skortir � a� r�kar �j��ir standi vi� fyrirheit um framl�g til �r�unarr�kja til a� sty�ja �au � bar�ttunni gegn loftslagsbreytingum. Samkv�mt fr�tt The Guardian � Bretlandi � d�gunum hafa framl�g til m�laflokksins fr� r�kum �j��um til snau�ra veri� innan vi� 10% af  �v� sem heiti� var. Alls h�f�u st�rstu i�nr�ki heims, m.a. ��skaland, Bretland, Japan og Bandar�kin, heiti� samtals 18 milljar�i dala � m�ti framlagi fr� s�rst�kum loftslagssj��i Al�j��abankans. Af �eirri upph�� hefur a�eins l�ti� brot skila� s�r e�a innan vi� einn milljar�ur dala.

Fr�tt The Guardian
 
gsal
 
 Lj��ah�t�� � N�karagva
Lj��list er mj�g � h�vegum h�f� � N�garagva eins og margir vita. Or�sins list hefur skapa� �j��vitund og sameina� st�ttir og �l�ka menningarh�pa. � s��ustu viku var fimmta al�j��lega lj��ah�t��in haldin � hinni fornu og fallegu borg, Granada, �ar sem sk�ld fr� 54 l�ndum komu saman og f�ru me� lj��, m.a. sk�ld fr� �ganda og �rak, eins og BBC nefnir � fr�tt sinni. � s��asta �ri var �slensku sk�ldi bo�i� � h�t��ina, Birgitta J�nsd�ttur, en vi� h�fum ekki spurnir af �slensku sk�ldi � h�t��inni a� �essu sinni.
 

N�nar
Svaravert
� n�sts��asta veft�mariti, fr� �v� 11. febr�ar s��astli�inn, er fjalla� um grein Jakaya Kikwete forseta Tansan�u og Anders Fogh Rasmussen fors�tisr��herra Danmerkur. �ar hvetja �eir til �ess � opnu br�fi a� beitt ver�i n�jum a�fer�um � �r�unarm�lum Afr�ku til �ess a� Afr�kur�ki nj�ti hnattv��ingarinnar til fulls. �eir segja a� Afr�ka �urfi a� ver�a efnhagslega samkeppnish�f eigi a� vera unnt a� draga �r f�t�kt og fj�lga st�rfum me� �vi a� sty�ja einkageirann.
 
Ryan Weddle hj� Devex svarar grein �eirra Kikwete og Rasmussens me� greininni:

�TIME 
Veft�marit um �r�unarm�l er gefi� �t af �r�unarsamvinnustofnun �slands. Ritinu er �tla� a� gl��a umr��u um �r�unarm�l og gefa �hugas�mum kost � a� fylgjast me� �v� sem h�st ber hverju sinni. Efni veft�maritsins �arf ekki endilega a� endurspegla stefnu stofnunarinnar.          
 
Skr�i� ykkur � �skrift � heimas��unni, www.iceida.is og l�ti� vinsamlegast a�ra me� �huga � �r�unarm�lum vita af tilvist veft�maritsins. Allar �bendingar um efni eru vel �egnar.  

�eir sem vilja afskr� sig af netfangalista eru vinsamlegast be�nir um a� senda bei�ni til okkar � netfangi� [email protected].
  
ISSN 1670-8105
 

Bestu kve�jur, �tg�fu- og kynningardeild �SS�.