Marketing of serieuze onderzoeken? Als je de literatuur leest is dat niet altijd meteen even duidelijk. Zelfs niet in de wetenschappelijke literatuur, al zijn die bladen meestal wel 'peer-reviewed'. Dat wil zeggen dat twee specialisten op het gebied van het betreffende onderwerp (zeer) kritisch naar het stuk hebben gekeken voordat het gepubliceerd wordt. Daar gaat dan ook soms best wat tijd in zitten voordat het goedgekeurd is. In principe is alles wat onder www.pubmed.nl te vinden is 'peer-reviewed'. Maar zelfs die onderzoeken zijn wel eens gesponsord. Is daar terughoudendheid op zijn plaats? Jane Veys en Cristina Schneider laten hun licht hierover schijnen in een artikel in the Optician: hoe herken je een goed onderzoek? (Evaluating Clinical Research for your Practice). Zie link rechtsonder.

Eef van der Worp

Het aanmeten van contactlenzen blijft een kunstvorm. De lens is uiteindelijk de verf, maar het eindresultaat is een combinatie van het inschatten van de vorm van de cornea (het doek), de traanfilm (de vernislaag) en de vorm van het oog / de oogleden (de lijst). Het gereedschap waar je mee werkt (de kwasten) bepalen voor een groot gedeelte het eindresultaat. Bij vormstabiel, maar ook bij zacht is een corneatopograaf een onmisbaar stuk gereedschap. Een keratometer meet gemiddeld de centrale 3 mm van een cornea. Het is ongelooflijk, maar dit is maar 8% van het totale corneaoppervlak. De lensvorm, en vooral de lensrand, kan daardoor veel beter worden bepaald met een topograaf. Ook bij zachte lenzen, waarbij we beter over sagittahoogte kunnen praten dan over BCR. Het gebruik van een monocurve of een bicurve lens maakt daarbij veel verschil bijvoorbeeld. Custom made lenzen, op basis van corneatopografie, komen steeds dichterbij. Vooral als het gaat om irregulaire cornea's is er veel winst te behalen. Een recent onderzoek in Engeland heeft dat ook aangetoond bij vormstabiele lenzen. Zie onderstaande link.

Enig discomfort bij het dragen van zachte lenzen komt helaas net iets te vaak voor. Sterker nog: het is de nummer 1 reden voor het stoppen met lensdragen (drop-outs dus). Nemen we discomfort wel serieus genoeg in onze praktijk? Een artikel in Contact Lens Spectrum geeft een mooi overzicht van de verschillende mogelijke oorzaken van discomfort. En wat eraan te doen. Zie link hieronder.

In de cornea blijken nogal eens fijne lijntjes te zien, sub-epitheliaal, fibrillen genaamd. Ze komen voor bij lensdragers, maar ook wel eens bij niet-lensdragers. En recentelijk zijn ze ook gezien bij nachtlensdragers (orthokeratologie), zie link. Ze lijken geen kwaad te kunnen, maar kunnen mogelijk gerelateerd zijn aan een licht verhoogde stress op de cornea. Wij zullen ze moeten onderscheiden van andere 'lijntjes' zoals zenuwvezels (die liggen dieper), Map-Dot-Fingerprint (deze lijntjes zijn vooral in retro-belichting waarneembaar) en Vogt's striae (deze liggen diep in het stroma en zijn een indicatie voor keratoconus). We zijn lijnrechter dus. The ball is in? Or out? Meer aandacht hiervoor in de komende editie van Eyeline.

Een lensdrager is niet tevreden met haar huidige vormstabiele contactlenzen. Het comfort is niet goed, en we zien duidelijke high-riding door superior vlakkere corneakrommingen en de cornea is torisch. Moet hier gekozen worden voor een grotere diameter van de lenzen? Of misschien moet er gekozen worden voor torische lenzen? Of voor beide? Zie de complete casus met topografiebeelden, fluo-beelden van de oude lens, en de uiteindelijke nieuwe lens voor deze lensdraagster via de link hier rechtsonder.

De anamnese is een extreem belangrijk onderdeel van het contactlensonderzoek. Maar wat moeten we precies vragen? En waarom? Deze keer in 'Nieuws van de Sponsor' een artikel over de anamnese in de contactlenspraktijk, en over het belang van luisteren als het gaat over het zicht.

• EVER - 3 t/m 6 oktober - Portoroz, Slovenië
• VDC - 5 t/m 7 oktober - Berlijn, Duitsland
• EFCLIN - 11 t/m 13 oktober - Malaga, Spanje
• AAO - 24 t/m 27 oktober - Tampa, USA
• CLMA - 8 t/m 10 november - Santa Fe, USA